قضاوت و عدالت هزینه های دارد

مشارکت همسفران لژیون پانزدهم، راهنما همسفر شیدا

همسفر زهرا
قضاوت و جهالت در مورد کسی که قضاوت بر عهدهٔ اواست. اول باید علم و آگاهی داشته باشد؛ درس دانشگاهی که مخصوص قضاوت است را بخواند بعد دورهٔ قضاوت‌ را بگذراند. بعد از سالیان سال تازه می‌شود؛ قاضی. هرچند قضاوت‌کردن در وجود همهٔ انسان‌ها وجود دارد؛ اما هر کسی نمی‌تواند درست قضاوت کند. قضاوت‌کردن بین دو طرف بسیار سخت است. قاضی باید انسانی باسواد، باایمان و آگاه در مورد همهٔ مواردِ قضاوت باشد. مهم‌تر از همهٔ این‌ها، عادل و خداشناس باشد تا شاید بتواند با بحث‌وبررسی، آزمایش، تحقیق، شهود، صحبت‌کردن به طور جداگانه و با هم تا  بتواند بینشان قضاوتی کند که هم رضای خدا و هم رضایت بندگان خدا را به دست بیاورد. ولی ما نه اطلاعاتی داریم، نه سوادی داریم، ندیده و نشنیده، صبح که از خواب بلند می‌شویم، مطلبی را می‌شنویم در مورد کسی یا کسانی، قضاوت می‌کنیم و حکم آن را صادر می‌کنیم.  در بعضی‌اوقات؛ حتی مجازات هم می‌کنیم.  آیا ما می‌دانیم با این قضاوت ما که از روی جهل، ناآگاهی و نادانی‌مان است چه بلایی ممکن است بر سر طرف مقابلمان بیاورد؛ چون قضاوت نابجا از سرِ جهالت ماست. جهالت، میوه‌هایش ترس، ناامیدی و منیّت است. وقتی سوءظن هست، به تجسس می‌پردازیم. آخر ما چه کاره‌ایم که دربارهٔ کسی تجسس کنیم، حکم صادر کنیم و بعد آن را اجرا کنیم. هرکس می‌تواند در مورد زندگی خودش تجسس کند، زندگی خودش را بررسی کند و حکم صادر کند. چون انسان فقط در مورد خودش می‌تواند قضاوت کند. وقتی که در مورد خودمان کندوکاو و قضاوت می‌کنیم دیگر وقتی برای قضاوت‌ دیگران نمی‌ماند. قضاوت حقیقی مختص خداوند است. فقط اوست که بر بندگان خود باعدالت قضاوت می‌کند.

همسفر سمیه
قضاوت احتیاج به‌پیش نیازهای فراوانی همچون ایمان، عقل، خودشناسی، علم، آگاهی، عدالت، آموزش و بی‌طرف بودن دارد؛ اما جهالت به هیچ تلاش و هزینه‌ای نیاز ندارد. قضاوت و عدالت هزینه دارند. انسان موجودی است که از ابتدا گویی قاضی به دنیا آمد و مرتب در حال قضاوت‌کردن است. قضاوت در فطرت ما برنامه‌ریزی‌شده است. مشکل از جایی آغاز می‌شود که در حیطه‌ای که به ما مربوط نیست وارده حوزه قضاوت می‌شویم و اینجاست که مبحث جهالت مطرح می‌شود. هنگامی که در امور شخصی دیگران تجسس می‌کنیم و نظر می‌دهیم، این به معنی جهالت است. برای قضاوت‌کردن پارامترهای زیادی لازم است که باید رعایت شود یک قاضی پرونده‌ای را مطرح می‌کند و با بررسی‌های هیئت‌منصفه و قاضی بازهم امکان اشتباه وجود دارد؛ بنابراین در اموری که به ما مربوط نیست نباید وارد شده و قضاوت کنیم؛ زیرا باعث تخریب می‌شود که اینها همه ریشه در جهالت ما دارد. بقل معروف اگر بیل‌زن هستیم باغچه خود را بیل بزنیم و دوربین را روی اعمال خود بیندازیم. چرا که قضاوت‌کردن بر اساس حس؛ ظن و گمان کار درستی نیست.

همسفر  فریبا
در مورد قضاوت می‌خواهم بگویم که اصلاً کار درستی است یا نه؟ ما نمی‌توانیم و نباید قضاوت کنیم؛ چون کار قاضی است. اما به‌هرحال بخواهیم یا نخواهیم در طول زندگی مجبور هستیم تا انتخاب‌های مختلف انجام بدهیم که می‌تواند با تفکر یا بی‌تفکر باشد. سازنده باشد یا ویرانگر اما در مورد این که چه کسانی اجازه قضاوت داریم؟ من فقط در مورد شخص خودم اجازه دارم قضاوت کنم برای بهبود شرایط خودم که البته با درنظرگرفتن تفکر، تجربه و آموزش که همان مثلث دانایی است که آقای امین دژاکام مطرح کرده بود و باعث رشد ساختارها در درون من می‌شود. قضاوت می‌تواند قبل یا بعد از عملی صورت بگیرد که آیا این عمل درست بوده یا نه؟ اما به هر شکل نباید بی جا و بدون مطالعه قضاوتی کنیم؛ چون در این صورت خودمان را بالاتر از دیگران می‌بینیم. قضاوتی می‌کنیم و طرف مقابل واکنش نشان می‌دهد و درگیری‌ها شروع می‌شود و باعث تیره‌وتار شدن روابط می‌شود و باعث ازبین‌رفتن محبت می‌شود. در کتاب چهارده وادی جناب مهندس یکی از پله‌های پالایش و تزکیه را دوری از تجسس، غیبت و قضاوت بیان کرده است. همیشه بعد از فضولی و تجسس قضاوت شروع می‌شود، مشکلاتی را به وجود می‌آورد و افراد باور ندارند که مشکل اصلی خود اواست.

ویراستاری و ارسال: همسفر مونا نگهبان سایت
همسفران نمایندگی البرز کرج