قدر به معنای اندازه و سنجش است

تمام رنج‌های بشر ناشی از جهل و ناآگاهی اوست. انسان حتی نسبت به خود نیز آگاهی کاملی ندارد. او دارای دو بُعد است: یکی صور آشکار و دیگری صور پنهان. ویژگی‌های مثبت در صور پنهان، موجب رشد انسان شده و ویژگی‌های منفی به نابودی او منجر می‌شوند. یکی از این ویژگی‌ها، قضاوت است که خداوند در نهاد انسان قرار داده، چرا که انسان موجودی مختار است و همواره در دوراهی انتخاب‌ها قرار دارد و باید تصمیم بگیرد؛ بنابراین، برای گرفتن تصمیم‌های درست، انسان نیازمند قدرت تجزیه، تحلیل و قضاوت است، قابلیتی که برای هدایت و رشد او ضروری است. اما زمانی که این توانایی در مسیر قضاوت دربارهٔ دیگران به کار گرفته می‌شود، به امری ناپسند تبدیل می‌گردد.

نیرویی که باید صرف آرامش و حال خوش خودمان شود، صرف دیگران می‌شود، بدون آنکه سودی داشته باشد و در نهایت جز ناراحتی و حال خراب، چیزی عایدمان نمی‌شود. قضاوت واژه‌ای‌ست که سرنوشت انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این واژه از قضا به معنای صدور حکم می‌آید، البته پس از سنجش و اندازه‌گیری که در مفهوم "قدر" بیان شده است. "قدر" به معنای اندازه و سنجش است. انسان در طول زندگی، حتی در خواب، همواره در حال تصمیم‌گیری و قضاوت است؛ اینکه چه کاری درست است و چه چیزی نادرست، چه حرفی را بگوید یا نگوید. اختیار، امکان انتخاب را به انسان داده، اما برای عبور از شرایط دشوار، نیاز به قدرت تحلیل و قضاوت دارد.

ذهن انسان ابزار سنجش مسائل است، اما گاهی این توانایی در مسیر نادرستی به کار گرفته می‌شود؛ مانند قضاوت دربارهٔ دیگران که در ادیان مختلف نیز نهی شده است. این ویژگی باید صرف ساختن حال خوش ما شود. البته افرادی وجود دارند که مسئول قضاوت در جامعه هستند، مانند قضات، برای حفظ امنیت عمومی، اما حتی آن‌ها نیز گاهی دچار اشتباه می‌شوند. در مجموع، اگر از قدرت قضاوت به‌درستی استفاده نکنیم و حال خود و دیگران را خراب کنیم، نشان از نادانی و جهالت ماست. هرچه نادان‌تر باشیم، بیشتر در مورد دیگران قضاوت می‌کنیم و کمتر متوجه خودمان می‌شویم.

همان‌گونه که بزرگان گفته‌اند: «چگونه خسی را در چشم دیگران می‌بینید، ولی چوبی را در چشم خود نمی‌بینید؟» و یا: «هرکس دیگری را به‌ناحق قضاوت کند، نمی‌میرد مگر آنکه خود مرتکب همان گناه شود.» پس هرچه به سمت دانایی حرکت کنیم، قضاوت و تمرکزمان از دیگران برداشته شده و به سمت خودمان معطوف می‌شود. شاید یکی از عوامل اصلی حالِ بد ما، همین قضاوت‌های نادرست و نابجا باشد که اگر از زندگی‌مان حذف شوند، آرامش و صلح را تجربه خواهیم کرد. نکته بسیار مهمی که استاد امین در سی‌دی "قضاوت" مطرح می‌کنند این است که: اگر ما بتوانیم صفتی را در دیگری تشخیص دهیم، آن صفت در وجود خود ما نیز وجود دارد. 

در غیر این صورت، قادر به دیدن آن در دیگری نبودیم دانستن این نکته کمک می‌کند تا به‌جای تمرکز بر رفتار و صفات دیگران، توجهمان را به خودمان معطوف کنیم. در کنگره ۶۰، دستور جلسه "قضاوت و جهالت" در کنار یکدیگر مطرح شده‌اند تا به ما یادآوری کنند که اگر دربارهٔ دیگران قضاوت کنیم، نشانهٔ جهل ماست. هرچه ناآگاه‌تر باشیم، بیشتر دیگران را قضاوت می‌کنیم و کمتر به خودمان توجه داریم.  با افزایش دانایی، قضاوت از دیگران برداشته شده و صرف بازسازی و رشد درونی خودمان می‌شود. قضاوت نشانه جهالت است. هرچه ناآگاه‌تر باشیم، بیشتر دیگران را قضاوت می‌کنیم و کمتر به خودمان توجه داریم. با افزایش دانایی، قضاوت از دیگران برداشته شده و صرف بازسازی و رشد درونی خودمان می‌شود.

منابع: سی‌دی قضاوت و جهالت، سی‌دی قضاوت امین دژاکام، سخنان آقای خدامی
نویسنده: همسفر شایسته رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون هشتم)
رابط خبری: همسفر معصومه رهجوی راهنما همسفر فریبا (لژیون اول)
ویراستاری: همسفر پریسا رهجوی راهنما همسفر ستاره (لژیون چهارم)
 ارسال: همسفر مونا نگهبان سایت
همسفران نمایندگی البرز کرج