عقل صرفاً ابزار تفکر نیست

وادی ششم: حکم عقل را در قالب فرمانده به‌کار بگیرید.

وادی ششم از کتاب «عشق، چهارده وادی برای رسیدن به خود» یکی از بنیادی‌ترین اصول جهان‌بینی کنگره‌۶۰ است که به نقش حیاتی عقل در هدایت زندگی و کنترل رفتارهای انسانی می‌پردازد. در این وادی، استاد سردار تأکید می‌کند که عقل صرفاً ابزار تفکر نیست، بلکه فرمانده‌ای است که باید در تمامی جنبه‌های زندگی، به‌درستی و آگاهانه به کار گرفته شود. این فرماندهی شامل تصمیم‌گیری، مدیریت هیجانات، انتخاب مسیر صحیح و پیشگیری از رفتارهای مخرب است.

عقل به‌عنوان فرمانده:

از دیدگاه کنگره۶۰، عقل مسئول هدایت نیروهای درونی انسان است و همچون یک فرمانده عمل می‌کند. این فرماندهی شامل تسلط و مدیریت بر ۳ بخش اساسی وجود انسان است: نفس: نیرویی که ریشه در خواسته‌ها و امیال دارد و گاه منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست می‌شود. حس: احساسات و هیجاناتی که می‌توانند انسان را از مسیر منطقی منحرف کنند. بدن: عادات و رفتارهای جسمی که تأثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی دارند. فرماندهی عقل تنها زمانی کارآمد خواهد بود که فرد به‌صورت آگاهانه و با پذیرش مسئولیت، اجازه هدایت به عقل دهد و تصمیمات خود را بر پایه منطق و تحلیل اتخاذ کند نه تحت تأثیر احساسات یا هوس‌های لحظه‌ای.

کاربرد عقل در زندگی روزمره:

استاد سردار در وادی ششم تأکید می‌کند که حکم عقل باید به‌طور مداوم و عملی در زندگی روزمره به‌کار گرفته شود. این به‌کارگیری شامل موارد زیر است:

۱) تصمیم‌گیری آگاهانه: عقل به انسان کمک می‌کند تصمیمات خود را بر پایه واقعیت‌ها و اطلاعات درست اتخاذ کند نه تحت تأثیر شایعات، ترس یا فشارهای محیطی. ۲) کنترل هیجانات: احساسات شدید می‌توانند انسان را به سمت واکنش‌های مخرب سوق دهند. عقل ابزار مدیریت این هیجانات و تبدیل آن‌ها به واکنش‌های سازنده است. ۳) پیشگیری از اشتباهات: عقل با تحلیل پیامدهای احتمالی هر رفتار، نقش یک سیستم هشدار را ایفا می‌کند که مانع از تکرار اشتباهات گذشته می‌شود. ۴) برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری: با اتکا به عقل، می‌توان اهداف واقعی و قابل دسترس تعیین کرد و مسیری منطقی برای دستیابی به آن‌ها انتخاب نمود.

عقل و درمان اعتیاد:

یکی از مهم‌ترین کارکردهای عقل در مسیر درمان اعتیاد نمایان می‌شود. افراد گرفتار اعتیاد اغلب تحت تأثیر نفس و حس تصمیم می‌گیرند و این تصمیمات معمولاً آسیب‌زننده و ناپایدار هستند. عقل به‌عنوان فرمانده می‌تواند این نیروهای درونی را کنترل کرده و مسیر درمان و رهایی را هدایت کند. آموزش، تمرین و خودشناسی ابزارهایی هستند که به فرد کمک می‌کنند عقل خود را تقویت کرده و تصمیم‌گیری‌های نادرست گذشته را اصلاح نماید.

اصول کلیدی برای به‌کارگیری عقل:

استاد سردار در این وادی، اصولی را برای تقویت و به‌کارگیری عقل ارائه می‌دهد:

شناخت دقیق از خود: شناسایی نقاط ضعف و قوت، انگیزه‌ها و خواسته‌های درونی، نخستین گام برای فرماندهی عقل است.
کنترل نفس و هیجانات: بدون مهار این نیروها، عقل نمی‌تواند نقش راهبردی خود را ایفا کند.
تحلیل پیامدها: هر تصمیم باید با در‌نظر گرفتن نتایج احتمالی آن، سنجیده شود.
تمرین مداوم: به‌کارگیری عقل نیازمند تکرار، تمرین و استمرار است تا تبدیل به سبک زندگی شود.

نتایج به‌کارگیری عقل در زندگی:

افرادی که فرماندهی عقل را در زندگی خود بر عهده می‌گیرند، به‌تدریج ویژگی‌های زیر را در خود پرورش می‌دهند:
تصمیم‌گیری منطقی و مستقل: توانایی انتخاب مسیر درست، بدون تأثیرپذیری از هیجانات یا فشارهای محیطی.
زندگی متعادل: برقراری تعادل بین جسم، ذهن و احساسات.
مقابله با چالش‌ها: مدیریت صحیح بحران‌ها و مشکلات، بدون آسیب به خود یا دیگران.
روابط سالم اجتماعی: تعامل مؤثر و محترمانه با دیگران، بر پایه عقل و منطق.

وادی ششم به ما می‌آموزد که عقل صرفاً یک عنصر درونی نیست؛ بلکه فرمانده‌ای آگاه، هوشمند و راهبردی است که در صورت به‌کارگیری صحیح می‌تواند انسان را از بند وابستگی‌ها، رفتارهای مخرب و تصمیمات نادرست رها سازد. استادسردار تأکید می‌کند که با تمرین، آگاهی و شناخت خود، انسان می‌تواند عقل را در جایگاه واقعی خود قرار دهد و زندگی‌اش را با درایت، تعادل و موفقیت هدایت کند.

منبع: سایت کنگره۶۰
نویسنده: همسفر فریبا رهجوی راهنما همسفر حمیرا (لژیون دوم)
رابط خبری: همسفر فریبا رهجوی راهنما همسفر حمیرا (لژیون دوم)
ویرایش و ارسال: همسفر اعظم رهجوی راهنما همسفر مرضیه (لژیون پنجم) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی بیستون کرمانشاه