کلمه آداب به معنای رفتار پسندیده است و کلمه معاشرت به معنای گفت‌وگو با هم است. آداب معاشرت به معنای برخورد صحیح با افراد در خانواده، جامعه و حتی طبیعت است. خداوند متعال برای سخن نیکو صدها ویژگی بیان می‌کند. من باید بدانم که آداب معاشرت نوعی قانون رفتاری است که باعث می‌شود با دیگران محترمانه برخورد کنم. زمانی که من ادب را رعایت کنم مسلما تأثیر این ادب و نزاکت به خودم برمی‌گردد. آقای مهندس‌حسین‌دژاکام در بیشتر سی‌دی‌هایشان در مورد اینکه وسط حرف دیگران نپریم و اجازه بدهیم دیگران حرف خودشان را کامل بزنند و حرف آن‌ها را قطع نکنیم، بسیار صحبت کرده‌اند و بسیار تاکید داشته‌اند و در سی‌دی «آداب معاشرت» به طور کامل رفتار‌ها، باید‌ها و نباید‌هایی را که باید به آن‌ها توجه کنیم و در نظر داشته باشیم و کامل توضیح داده‌اند. آداب معاشرت در هر فرهنگ و کشور‌ها مختلف است و دائم در حال تغییر هستند، می‌بایست آن‌ها را رعایت کنیم و اطلاعات خود را در این زمینه به‌روز کنیم.
اولین چیزی که در برخورد با دیگران بسیار مهم است، احترام است؛ احترام به معنای تجاوز نکردن به حقوق دیگران است. از دیگر نکات مهم در آداب معاشرت با دیگران شنونده خوب بودن و نکات مثبت را در ابتدا دیدن است. اگر بخواهیم ناراحتی خود را بیان کنیم نباید با لحن تند و زننده و از در عصابینت وارد شویم؛ زیرا حتی اگر حق با ما باشد با چنین رفتار کودکانه‌ای به طور ناخودآگاه حق با طرف مقابل می‌شود. اول باید نکات مثبت شخص مقابل را به او بگویم سپس انتقادات خودم را بیان کنم. آقای مهندس همیشه درمورد مسئله قدردانی و تشکر بسیار در سی‌دی‌های خود صحبت می‌کنند و توجه زیادی به این مسئله دارند و می‌فرمایند: امام علی فرموده است: «هر کس کلامی به من آموزش بدهد مرا بنده خود کرده است» و شرط ادب حکم می‌کند از او قدردانی و تشکر کنم.
برای آداب معاشرت با دیگران در خانه، جامعه و محیط کار اگر نکات ضروری را به خوبی رعایت کنم این ارتباط موثرتر و قوی‌تر می‌شود. اگر بخواهیم در زندگی موفق باشیم نیاز داریم که آداب آن را بدانیم. حال آداب معاشرت به چه کاری می‌آید؟ هدف مهم آداب معاشرت، اصول برقراری ارتباط با دیگران است؛ چون در زندگی با دیگران سر و کار داریم و باید اصول و قوائد برخورد با دیگران بلد باشیم. همین بلد بودن و انجام رفتار صحیح باعث می‌شود که لحظات بسیار خوب را در زندگی فردی و اجتماعی تجربه کنیم و به درستی که رفتار و گفتار هرکس نمایانگر شخصیت افراد است. آداب معاشرت نه تنها رفتارهای فردی و رفتارهای اجتماعی در بسیاری از موقعیت‌ها است؛ بلکه طرز فکر درست، تبدیل به گفتار درست و گفتار درست، تبدیل به کردار درست خواهد شد.
آقای مهندس‌حسین‌دژاکام می‌فرمایند: درمان فوق ترک و تعادل فوق درمان است. وقتی فردی از مرحله حیوانی وارد مرحله انسانی می‌شود باید آداب معاشرت و رفتارهای آن را به درستی اجرا کند مثلا چه میزان غذا خوردن و چگونه خوردن. اگر کسی این کارها را به خوبی انجام دهد به مرحله فوق درمان رسیده است و در غیر این صورت خیر. وقت شناسی از مهم‌ترین و والا ترین میزان ادب است که در کنگره به خوبی حل شده است.به‌طور کلی هیچ انسانی بد نیست و اگر بدی می‌کند به آگاهی و دانایی کامل نرسیده است و همه بدبختی بشر از جهل او نشأت می‌گیرد. حضرت مولانا می‌گوید: «هر چه را در عالم می‌بینی، در واقع خودت هستی» به وضوح این نکته بیان شده است و به ما می‌گوید اگر به هر انسانی با احترام نگاه کنیم در واقع به خودمان احترام گذاشته‌ایم. یکی از عواملی که انسان را جدای از حیوان می‌کند همین عامل ارزش‌گزاری به دیگران است.
سوالی اینجا مطرح می‌شود که آیا ما برای اینکه احترام ببینیم، احترام می‌گذاریم؟ یا چون در بطن ما تمایل به زیبایی قرار دارد و حالمان با رعایت ادب، بهتر می‌شود؟ به راستی اگر جایی احترام ببینیم، احترام می‌گذاریم؟ اگر پاسخ بلی است ما در یک رابطه بده و بستان قرار داریم و اگر پاسخ خیر است، به این معناست که برای پاسخ به نیاز وجودی خویش، ادب را رعایت می‌کنیم. این اصل بدیهی است که اگر خوبی دیدیم خوبی کنیم؛ اما آیا اگر بدی دیدیم رفتار غیرانسانی از خود نشان می‌دهیم؟ اینجا آداب معاشرت مشخص می‌شود، اینکه او چه می‌کند مهم نیست، اینکه ما چه می‌کنیم اهمیت دارد. این اصل در این مرحله پیچیده می‌شود که چطور شخصیت خود را در عین شکنندگی حفظ کنیم آن هم به مخاطبی که نامحترم است، آیا به حالت تأدیب برخورد می‌کنیم یا زیر تمام کوزه‌ها می‌زنیم؟
می‌بایست آن‌گونه بر درون و برون خویش، مسلط شویم که خود و دیگران را در آن لحظه با رفتارم پایین نکشم. بدین شکل حتی در دفعات بعدی هم آن مخاطب نامحترم هم مشرف بر این می‌شود که رفتارش شایسته نبوده و باید مسیر دیگری برای رسیدن به اهدافش برگزیند. بدین گونه آداب معاشرت، روابط انسانی را در مرحله اول نجات می‌دهد و در وهله دوم مرز انسانی خلق می‌کند و همگان خواهند دانست در برخورد با ما باید در چارچوب رفتار کنند؛ چون رفتار خارج از چارچوب برای دیگری هیچ عایدی برایش نخواهد داشت؛ زیرا ما بر بند‌های اخلاق زیرین و زبرین خود مسلط هستیم و از ابعاد آداب معاشرت آگاهیم.
نویسنده: مرزبان همسفر زهرا
ویراستار و ارسال: همسفر سمیه رهجوی راهنما همسفر فاطمه (لژیون اول) نگهبان سایت
همسفران نمایندگی بروجن
- تعداد بازدید از این مطلب :
125