واکسن اعتیاد!

واکسن‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارهای بهداشت عمومی برای مبارزه با بیماری‌ها می‌باشند. ازاین‌رو محققان نیز در تلاش برای ساخت واکسن‌هایی برای درمان اعتیاد به مواد مخدر بوده‌اند.
ازجمله این محققان می‌توان به دکتر مارکو پراوتونی Marco Pravetoni دکترای فارموکولوژی از دانشگاه مینه‌سوتا اشاره کرد. او از اولین کسانی است که این مداخلات جدید را در انسان آزمایش می‌کند. (واکسن اکسی کدون)
مارکوپراوتونی تخمین می‌زند که هزینه ساخت واکسن برای مواد مخدر مختلف به ۳۰۰ میلیون دلار برسد؛ که تا به امروز از طریق جوایز مختلف (۸۹ جایزه) حدود ۴۲,۵ میلیون دلار برای این برنامه تأمین مالی شده است.
نفر بعدی فردریکو گارسیا Fredrico Garcia، روان‌پزشک و هماهنگ‌کننده این پروژه در دانشگاه فدرال میناس گرایس برزیل هست. این واکسن برای کمک به تولید آنتی بادی‌های ضد کوکائین در بدن فردی که از نظر شیمیایی به این ماده وابسته است، طراحی‌شده است. این درمان که calixcola نام دارد، نتایج امیدوارکننده‌ای را در آزمایش‌ها بر روی حیوانات نشان داده است.
چند ماه قبل این پروژه جایزه برتر ۵۳۰۰۰ یورویی که مربوط به جوایز نوآوری سلامت یورو برای پزشکی در بخش آمریکای لاتین گردید که توسط شرکت داروسازی یوروفارما حمایت مالی شد.

قرار است این واکسن‌ها چگونه عمل کنند؟

مولکول‌های مواد مخدر بسیار ریز هستند و می‌توانند از سد خونی مغز عبور کنند. این واکسن‌ها با تحریک سیستم ایمنی مصرف‌کنندگان، آنتی بادی‌هایی را تولید می‌کنند که مولکول‌های مواد مخدر (آنتی ژن) را شناسایی کرده و در جریان خون به این مولکول‌ها متصل می‌شوند و آن‌ها را بیش‌ازحد بزرگ می‌کنند در نتیجه دیگر قابلیت عبور از سد خونی مغز را ندارند؛ بنابراین دیگر نمی‌توانند وارد سیستم مزولیمبیک مغز یا مرکز پاداش شوند. پس با مصرف مواد هیچ دوپامینی ترشح نمی‌شود و هیچ لذتی دیگر صورت نمی‌گیرد و از تأثیرات مخرب دیگر آن به مغز جلوگیری می‌کند و مانع از مرگ ناشی از مصرف بیش‌ازحد می‌شود.
البته محققان در حال بررسی این موضوع هستند که محافظت واکسن چقدر طول می‌کشد و در حال حاضر تخمین می‌زنند که واکسن ممکن است برای چند ماه در برابر اثرات آن (اکسی کدون) محافظت کند.

نتیجه‌گیری بحث:

به نظر می‌رسد گروهی از دانشمندان نمی‌توانند از گذشته درس بگیرند و گروهی هم به خاطر منافعی که از تکرار تاریخ می‌برند، نمی‌خواهند تغییر رویه دهند (همانند تعدادی از شرکت‌های داروسازی و کارتل‌های مواد مخدر)
ازاین‌رو موضوع بحث من با گروه اول هست. سؤال من از این گروه این است که اگر فقط مسئله نرسیدن مواد مخدر به گیرنده‌ها و مسیرهای عصبی مورد نظر بود که سم‌زدایی نتیجه می‌داد.
عمل این افراد مانند فردی می‌ماند که برنامه‌ریزی درسی ندارد و در کنکور ریاضی شرکت می‌کند در نتیجه قبول نمی‌شود و سال بعد باز هم برنامه‌ریزی صحیح درسی ندارد اما این بار در کنکور تجربی شرکت می‌کند و باز هم قبول نمی‌شود و نمی‌خواهد متوجه شود که مشکل از عدم برنامه‌ریزی صحیح درسی می‌باشد نه الزاماً از رشته انتخابی او.
حالا این گروه یک‌بار به دنبال بلوکه کردن گیرنده‌های شبه افیونی هستند و بار دیگر به دنبال عدم ورود این مواد به سیستم مزولیمبیک می‌باشند.
سؤال من از محققین این است که چه راهکاری برای جلوگیری از عوارض پایین آمدن به یک باره دوپامین همانند مشکلات خواب، عدم توانایی مناسب در تمرکز و حافظه، احساس بی‌انگیزگی، داشتن افکار خودکشی، مشکلات حرکتی و گوارشی که گاهی مدت‌ها به طول می‌انجامد، دارند.
دوپامین فقط یک ماده شیمیایی پاداش نیست چرا که در بسیاری از مکانیسم‌های حیاتی بدن نقش دارد. چه ضمانتی وجود دارد که خلأ میان‌مدت این هورمون سبب سندرم‌های حرکتی و یا انواع سرطان‌ها نشود.
گیرنده‌های دوپامین همانند DRD۱ و DRD۲ در انواع سرطان مانند پانکراس، معده، پستان، کبد، پروستات نقش مهمی را ایفا می‌کند و می‌تواند در کاهش رشد تومور، کاهش اندازه تومور، مهار تکثیر و تهاجم سلول‌های سرطانی مؤثر باشد.
در انتها می‌خواستم این نکته را متذکر شوم که اگر این گروه در کنار واکسن اعتیاد می‌خواهند راهکارهایی همانند رفتاردرمانی، CBT و امثال آن را پیشنهاد کنند، باید گفت به نظر نمی‌رسد که این جسم آسیب‌دیده و از تعادل خارج‌شده، گوش شنوا برای این موضوع را دارا باشد و یا توانایی تغییر سبک زندگی خود را داشته باشد.

نویسنده: رهجوی کنگره60 همسفر مهدی
تایپ و ویراستاری: همسفر احسان
همسفران آقا، نمایندگی شادآباد