قضاوت تیغه دو‌لبه است

در مسیر رهایی از بند اعتیاد و دستیابی به تعادل، کنگره۶۰ با تکیه بر آموزه‌های عمیق جناب مهندس و استاد‌امین، به مفاهیم کلیدی چون قضاوت و جهالت نگاهی ویژه دارد. این دو مقوله، که اغلب دست در دست هم انسان را در تاریکی فرو می‌برند، نقشی اساسی در چرخه بیماری اعتیاد و همچنین در فرآیند درمان ایفا می‌کنند.

جهالت، به معنای ناآگاهی و عدم درک صحیح از حقیقت، اولین مانع بر سر راه رهایی است. فرد مصرف‌کننده، در ابتدای مسیر درمان، اغلب در جهالتی عمیق نسبت به ماهیت بیماری خود، دلایل مصرف و راه‌های صحیح درمان به سر می‌برد. این جهالت، نه تنها مانع پذیرش مسئولیت می‌شود، بلکه فرد را در توهمات و افکار غلط خویش غرق می‌کند.

اولین نکته کلیدی در مورد جهالت این است که بسیاری از مشکلات، به‌ویژه اعتیاد، از آن آغاز می‌شود. جهالت می‌تواند شامل ناآگاهی از چیستی اعتیاد، ناآگاهی از دلایل واقعی مصرف مواد، و مهم‌تر از همه، ناآگاهی از راه‌های صحیح درمان و بازیابی باشد. جهالت باعث می‌شود فرد در تاریکی، بدون شناخت راه درست، به بیراهه برود.

قضاوت، تیغ دولبه است که به دو شکل اصلی در این سی‌دی‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد:
- قضاوت بیرونی: زمانی که دیگران، به‌خصوص جامعه یا خانواده، فرد مصرف‌کننده را با دیدی منفی و بر اساس جهالت قضاوت می‌کنند؛ این قضاوت‌ها باعث ایجاد احساس گناه، شرم، انزوا و ناامیدی در فرد می‌شود و می‌تواند او را به سمت ادامه مصرف سوق دهد. انگ‌زنی و برچسب‌زدن به افراد مصرف‌کننده، نمونه‌هایی از این قضاوت مخرب است.
- قضاوت درونی: این بخش شاید مخرب‌تر باشد. زمانی که فرد خودش را بر اساس باورهای غلط و جهالت قضاوت می‌کند. عباراتی مانند “من دیگر آدم نمی‌شوم”، “من لیاقت خوشبختی ندارم”، یا “هیچ‌کس مرا درک نمی‌کند” از نشانه‌های خودقضاوتی منفی است. این قضاوت‌ها مانع از پذیرش مسئولیت و تلاش برای تغییر می‌شوند.

در مجموع قضاوت، مقوله‌ای است که می‌تواند هم از سوی خود فرد و هم از سوی دیگران صورت گیرد و هر دو می‌تواند مخرب باشد. قضاوت‌های عجولانه و سطحی درباره خود و دیگران، ریشه در جهالت دارد. وقتی فردی به دلیل مصرف مواد مخدر مورد قضاوت‌های منفی قرار می‌گیرد، احساس شرم و گناه در او تشدید شده و این خود می‌تواند عاملی برای ادامه مصرف باشد. از طرفی قضاوت‌های خود فرد درباره توانایی‌ها و ارزش‌های خویش نیز می‌تواند مانع بزرگی باشد. باور به اینکه “من نمی‌توانم ترک کنم” یا “من لایق بهبودی نیستم”، نمونه‌هایی از قضاوت‌های مخرب است که ریشه در جهالت دارد.

کنگره۶۰ با تأکید بر تفکر، تفحص، و تجربه، راهی را برای عبور از این دو مانع شرح می‌دهد. در این مسیر، با کسب دانش و آگاهی لازم از طریق سی‌دی‌ها و جزوه‌ها، جهالت کنار می‌رود. شناخت بیماری اعتیاد به عنوان یک بیماری چند بعدی و نه یک ضعف اخلاقی، اولین گام در جهت رفع جهالت است. همچنین، با آموزش قضاوت نکردن و درک اینکه هر انسانی در شرایط خاص خود قرار دارد، قضاوت‌های مخرب جای خود را به پذیرش و همدلی می‌دهد. رویکرد کنگره۶۰، که بر صداقت، عقل و عدالت استوار است، فرد را قادر می‌سازد تا بدون قضاوت، هم خود را بشناسد و هم دیگران را درک کند.

در نهایت، با عبور از جهالت و کنار گذاشتن قضاوت‌های نابه‌جا، فرد به درک عمیق‌تری از خویش و جهان پیرامون دست می‌یابد. این درک، پایه‌های لازم برای ساختن یک زندگی سالم و متعادل را فراهم می‌آورد و راه را برای رسیدن به هستی و شادی هموار می‌سازد.

منابع: سی‌دی قضاوت و جهالت، سی‌دی قضاوت، کتاب عشق وادی پنجم
نویسنده: همسفر مهدیه رهجو راهنما همسفر زهرا (لژیون چهارم)
رابط خبری: همسفر نیره رهجو راهنما همسفر زهرا (لژیون چهارم)
ویراستاری و ارسال: دبیر سایت همسفر رضوان رهجو راهنما همسفر نرگس (لژیون اول)
همسفران نمایندگی صبا