عقل، چراغ راه

جلسه اول از دوره هفدهم کارگاه‌های آموزشی خصوصی همسفران کنگره۶۰ نمایندگی بنیان مشهد به استادی همسفر سمیه، نگهبانی همسفر اعظم و دبیری همسفر ملیحه با دستور جلسه «وادی ششم (حکم عقل را در قالب فرمانده، کاملاً اجرا نماییم.) و تأثیر آن روی من» روز دوشنبه 27 مردادماه ۱۴۰۴ ساعت ۱۶:۰۰ آغاز به کار کرد.

خلاصه سخنان استاد:

وادی ششم می‌گوید حکم عقل را در قالب فرمانده، کاملاً اجرا نماییم. درون ما گنجی نهان است، عقلی پاک و نورانی باید برای رسیدن به آن حرکت کنیم، هر چند مسیر دشوار باشد. هر گامی که در این مسیر برداشته می‌شود بهایی دارد؛ اما گوهر عقل بهایی سنگین‌تر از هر چیز دیگر دارد. برای یافتن این گنج نایاب باید از ضد‌ ارزش‌ها عبور کنیم، از خواسته‌های نفسانی رها شویم و با تکیه بر عقل راه را بیابیم.

در وادی ششم از عقل سخن گفته می‌شود، فرمانده‌ای مقتدر که بر تمامی نیروهای درون ما حاکم است. وظیفه ما این است که بدون قید و شرط از او اطاعت کنیم. همه ما در زندگی‌ با فرماندهانی روبه‌رو بوده‌ایم، نه‌ فقط در ارتش، بلکه حتی در خانه‌های خویش. مادران ما گاهی نقش یک فرمانده را ایفا می‌کردند با دلسوزی اما قاطع. 

در کتاب عشق آمده است: عقل، مانند خورشیدی‌ است که اگر در مسیر ارزش‌ها گام برداری، نور خود را می‌تاباند و خانه‌ات را روشن می‌کند؛ اما اگر به سمت ضد‌ ارزش‌ها بروی، این نور کم‌ فروغ می‌شود. اگر عقل را خاموش کنیم، مانند کسی هستیم که در تاریکی به دنبال کلید می‌گردد و طبیعی‌ است که آن را پیدا نخواهد کرد و نیز نکته جالب مطرح شده این است که عقل، مغز نیست. عقل نه از پوست است و نه از استخوان. مغز تنها ابزاری است که صدای عقل را به ما می‌رساند. اگر این وسیله خاموش شود، مغز خاموش نمی‌شود و فقط ما صدای عقل را نمی‌شنویم؛ بنابراین عقل است که همیشه روشن و بیدار است، حتی اگر ما صدایش را نشنویم.

در کنار عقل، نیروی دیگری در درون ما حضور دارد که نیرویی بی‌ادب و نافرمان به نام نفس اماره است که خواسته‌ها و تمایلات خود را بیان می‌کند: می‌خواهم این کار را انجام دهم یا این‌گونه زندگی کنم. عقل پاسخ می‌دهد این کار درست نیست؛ اما نفس اماره مقاومت می‌کند و می‌گوید: سخت نگیر! فقط یک‌بار، یک جشن، یک پیک و این‌گونه تلاش می‌کند بر جسم ما مسلط شود و ما را از مسیر درست منحرف کند، ما نباید فریب نفس را بخوریم؛ باید از فرمان عقل پیروی کنیم.

در کنار نفس اماره، نفس لوامه نیز وجود دارد. نفس سرزنش‌کننده‌ای که وقتی از مرحله نفس اماره عبور کردیم، وارد آن می‌شویم. اگر خطایی انجام دهیم، ما را سرزنش می‌کند و تلنگر می‌زند و سرانجام نفس مطمئنه، نفسی آرام، فرمان‌بردار و دوست‌داشتنی که بهترین همراه عقل است؛ اما تفاوت فرماندهی عقل و نفس اماره چیست؟ عقل، فرمانده‌ای باتجربه و آزموده‌ است، با هزاران سال تجربه در مسیر تکامل. در مقابل نفس اماره سربازی‌ است تازه‌کار، سرکش و بی‌تجربه. آیا درست است اختیار زندگی‌ خویش را به چنین سربازی بسپاریم؟ مسلماً خیر، اگر گاهی اختیار را به دست نفس اماره می‌دهیم، به‌دلیل عجله، بی‌تفکری و تصمیمات ناپخته است.

گاهی با گروه کم‌خردان همراه می‌شویم، ابتدا عمل می‌کنیم و بعد پشیمان می‌شویم؛ اما تا زمانی که فرمان‌بردار عقل نشویم، فرمانده خوبی برای زندگی خود نخواهیم بود. در وادی ششم آمده است: زمانی که عقل فرمان می‌دهد، باید سریع و بدون تردید اجرا کنیم؛ بنابراین باید با عقل‌ خویش دوست باشیم، به فرمان‌هایش توجه کنیم و اجازه دهیم فرمانش همواره هدایت کننده مسیر زندگی ما باشد. در انتها فراموش نکنیم فرمانده همیشه راهنما و حامی سربازان خویش است؛ بنابراین عقل می‌خواهد ما به‌ سوی خوشبختی، آرامش و صلح حرکت کنیم، او هیچ‌گاه نمی‌خواهد ما به مسیر اشتباه بازگردیم. امیدوارم از امروز با عقل‌ خویش آشتی کنید و صدای عقل‌ شما، همیشه روشن و پرقدرت باشد.

اهداء لوح تقدیر به اعضاء لژیون سردار

مرزبانان کشیک: همسفر منصوره و مسافر عباس
تایپیست: همسفر زهره رهجوی راهنما همسفر محبوبه (لژیون هشتم)
عکاس: همسفر نرگس رهجوی راهنما همسفر سمیه (لژیون پنجم)
ویرایش و ارسال: همسفر فاطمه رهجوی راهنما همسفر فرشته (لژیون چهارم) دبیر سایت
همسفران نمایندگی بنیان مشهد